Cese-fèr(-de-Suisso)
Oxytropis helvetica
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Oxytropis de Suisse, Oxytropis de Gaudin.
Descripcioun :Aquéu cese-fèr trachis dins li tepiero roucaiouso de mountagno mounte flouris belamen l'estiéu. Es uno planto sènso cambo emé de fueio argentado e de long pecou de flour vira devers lou sòu. Se destrìo de soun cousin, lou cese-fèr-coulour-d'ametisto qu'a un pecou mai prim vers la baso (< 0,75 mm) emé de péu crespu e aplata. Coumpara emé lou cese-fèr-coulour-d'ametisto que ié sèmblo proun.
Usanço :Avèn ges d'entresigne segur sus aquelo planto. Pamens fau saupre que d'ùni cese-fèr (gènre Astragalus e Oxytropis) soun empouisounant (dounon de proublèmo néuroulougi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxytropis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupènco
Ref. sc. : Oxytropis helvetica Scheele, 1843
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753